شاعران جوان غالباً حوصله عرق ریختن و کلمه‌ورزی ندارند
تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۰۷۱۷۰
صادق رحمانی داور بخش شعر بزرگسال جشنواره شعر فجر می‌گوید: زبان شاعران به طور غالب به سمت سهل‌انگاری زبانی پیش می‌رود، شاعران جوان غالباً حوصلۀ عرق ریختن و کلمه‌ورزی ندارند و امید اندکی برای استعداد فوق‌العاده قابل تصور است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، هفدهمین جشنواره شعر فجر جمعه 14 بهمن ماه برگزیدگان خود را معرفی خواهد کرد، در این دوره در بخش شعر بزرگسال با 3 زیرمجموعه شعر کلاسیک، شعر نو و شعر محاوره 8 اثر به عنوان نامزد نهایی معرفی شده‌اند، بخش محاوره نیز هیچ نامزدی نداشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عباس باقری، صادق رحمانی، عبدالرحیم سعیدی‌راد، ایرج قنبری، زهرا محدثی خراسانی، جلال محمدی و سعید یوسف‌نیا داوران بخش «شعر بزرگسال» در این دوره جشنواره شعر فجر بوده‌اند.
خبرگزاری تسنیم، در آستانه برگزاری اختتامیه هفدهمین دوره با صادق رحمانی شاعر و سردبیر مجله ادبی چامه که داوری آثار شعر بزرگسال به ویژه در حوزه شعر نو در این دوره را برعهده داشته، گفت‌وگو کرده است. وی در این گفت‌وگو بیشتر متمرکز بر مجموعه شعرهای نو بود و معتقد است که فضای شعرهای نو در سال 1400 به سمت فضای بی‌رنگی می‌رود. این گفت‌وگو به شرح ذیل است:
تسنیم: در بخش شعر نو با چه ویژگی‌هایی در کتاب‌هایی که در سال 1400 منتشر شده‌اند، روبرو هستیم؟
به هنگامی که ویژگی‌های شعر نو (سپید و نیمایی) را در طی این سال‌ها نگاه می‌کنیم، در می‌یابیم که شعر نو ، از عصر پس از انقلاب تا به امروز سه ویژگی اساسی را تجربه کرده است. اول تجربه شعرهای فعال و حماسی، دوم تجربه شعرهای رمانتیک منفعلانه و سوم شعرهای فردگرایانه که انعکاسی است از درون شاعر. یعنی ما در طی این چهل سال این سه سبک شعر را پشت سر گذاشته‌ایم.
نامزدهای نهایی هفدهمین جشنواره شعر فجر معرفی شدندهر کدام از این سبک‌ها را می‌توان بر اساس تمایز‍‌های زبانی، بلاغی و اندیشه‌ای بررسی کرد. شاعر شعر نو برای بیان حساسیت‌هایش در مواجهه با جهان و جامعه‌اش باید صادق باشد و شعرش گزارشی باشد از تغییرات و تحولات اجتماعی.
فضایی بی‌رنگ در شعر نو/ شاعران با روح زمانه هماهنگ نیستند
شاعرانی که کتاب‌هایشان در این دوره بررسی شد، در حوزه زبان شاخصه خاصی نداشتند
کتاب‌های ارزیابی شده در این دوره از جشنواره نشان از فضایی بی‌رنگ در شعر نو دارد. مجموعه‌شعرهایی که ارسال شده بود بیانگر این بود که شاعر با روح زمان و تغییرات زمانه هماهنگ نیست، بلکه شعرها بیان‌کننده احساس‌های درونی و انعکاسی از فردیت شاعر را با خود دارد. وقتی چنین باشد تقریباً شعرها در یک فضای فکری مشابه سیر می‌کند.
تسنیم: ارزیابی شما از کتاب‌ها به لحاظ مضمون اشعار، موضوع، زبان و فرم چگونه است؟
باید بگویم، شاعرانی که کتاب‌هایشان در این دوره بررسی شد، در حوزه زبان شاخصه خاصی نداشتند. گاهی شاعر با استفاده از کلمات و واژه‌هایی نشان می‌دهد که چه نوع گفتمان فکری و ایدئولوژیک را دنبال می‌کند، در این هنگام خوانندگان حرفه‌ای شعر نو به خوبی می‌توانند دریابند که موقعیت زبانی و تفکری که پشت آن قرار گرفته چیست؟، به کدام تحولات اجتماعی ارجاع دارد؟ در این صورت است که می‌شود فهمید که نگاه فلان شاعر به چه بخشی از گفتمان اجتماعی یا مذهبی تعلق دارد.
مجموعه شعرها کمتر رنگ و بوی انقلابی، مذهبی و ایدئولوژیک داشتند
مجموعه شعرها به طور عام کمتر رنگ و بوی انقلابی، مذهبی و ایدئولوژیک دارند و به همین جهت بود که گفتم شعرهای این دوره بی‌رنگ هستند. رنگ شعرهایی با گفتمان انقلابی سرخ است. این رنگ در دهه هشتاد به خاکستری گرایید و امروزه شعرها به سمت بی‌رنگی گرایش پیدا کرده است. این موضوع را می‌توان هم در مضامین انتخابی شاعران پیدا کرد و هم در زبان و فرم.
اگر شاعر بتواند از پل دغدغه‌های فردی به سمت تجربه‌های فراگیر و اجتماعی عبور کند، کار بزرگی انجام داده است
زبان شاعرها به طور غالب به سمت سهل‌انگاری زبانی پیش می‌رود، به صورتی که نمی‌توانیم تشخیص دهیم که زبان به کار رفته در شعر چه مقدار تند و تپنده است، یا چه اندازه نا آرام و پرشتاب و چه مقدار قطعیت در آن وجود دارد. در خصوص فرم نیز ساختار متمایزی در بررسی کتاب‌ها به چشم نمی‌آید. همه ویژگی‌های نهفته در شعر حالت طبیعی دارند و خروج از نُرم و طبیعت زبان به جز در کارهای یکی از شاعران دهه هفتاد که پنج شش دفتر شعر از ایشان بررسی شد در دیگر مجموعه‌ها شاخص نبود و شاعران جوان غالباً حوصلۀ عرق ریختن و کلمه‌ورزی ندارند.
تسنیم: آیا موضوعات به دغدغه‌های شخصی شاعر بیشتر اشاره داشتند، یا فراتر از آن رفته و همگام با دغدغه‌های اجتماعی انسان معاصر بوده است؟
در جلسه اول بررسی از دو هزار و اندی مجموعه شعر در بخش شعر نو، به صد و چند مجموعه شعر رسیدیم، زیرا با یک نگاه می‌شد فهمید که چه مقدار این مجموعه به آرمان نهایی نزدیک یا دور است. اگر شاعر بتواند از پل دغدغه‌های فردی به سمت تجربه‌های فراگیر و اجتماعی عبور کند، کار بزرگی انجام داده است.
اما آنچه در این مجموعه‌ها مطالعه کردیم، صرفاً تجربه شخصی شاعر است که راه به اجتماع نمی‌برد. همین موضوع فرق بین شاعرهای نوآمده و شاعران با تجربه است که دغدغه‌های درونی‌اش را گویی برای همه مردم گفته است.
ضعف در اندیشه و گفتمان نهفته در کلمات کتاب‌های شعر نو
تسنیم: نقطه ضعف کتاب‌های شعر منتشر شده در بخش شعر نو از نظر شما چه بود؟
آسیبی که به وجود آمده است این است که هر شاعر نوآمده‌ای به هنگامی که حساب‌هایی در فضای مجازی دارد و شعرهایش را بدون گذر از فیلتر نقد عالمانه منتشر می‌کند و پیام‌های تعارف‌آمیز تحویل می‌گیرد
باید عرض کنم که گروه داوری، همه شعرهایی را که در سال 1400 منتشر شده بود، را در دست بررسی قرار نداده، فقط مجموعه‌شعرهایی را که به جشنواره رسیده بود با دقت و چند لایه بررسی کرد. به نظر من یک شعر وقتی خوانده می‌شود باید در ذهن خواننده تأثیرگذار باشد. شعر باید ذهن را به واکنش وا دارد. در بین شعرهایی که خواندیم کمتر شعری را دیدیم که انرژی و حرکت داشته باشد. گاه یک شعر از یک مجموعه، چنین خصوصیتی داشت و هنگامی که کل شعرها را مطالعه می‌کردیم آن شعر خاص را هم کم‌رنگ می‌کرد. ضعف در اندیشه و گفتمان نهفته در کلمات، ضعف در زبان و ساختار نحوی و ضعف در فرم و در نهایت ضعف در تألیف به چشم می‌آمد. البته شاید به این دلیل باشد که بسیاری از شاعرهای جوان، تجربه شعر کلاسیک و یا شعر نیمایی را در کارنامه خود ندارند.
تسنیم: در سال‌های اخیر روند رو به رشد انتشار کتاب‌های شاعران از یک سو نوید پیدا شدن استعدادهای درخشان در این عرصه را می‌دهد و از سوی دیگر ما با حجم کثیری از آثار بی‌مایه و زرد روبرو هستیم که نگران‌کننده هستند، در بخش شعر نو وضعیت چگونه بود؟
طبق آمار خانه کتاب بیش از 5 هزار مجموعه شعر و دیوان و درباره شعر چاپ و منتشر می‌شوند. ما از بین همه اینها به سه تا چهار مجموعه خوب می‌رسیم که به خواندن می‌ارزد. آسیبی که به وجود آمده است این است که هر شاعر نوآمده‌ای به هنگامی که حساب‌هایی در فضای مجازی دارد و شعرهایش را بدون گذر از فیلتر نقد عالمانه منتشر می‌کند و پیام‌های تعارف‌آمیز تحویل می‌گیرد، امید اندکی برای استعداد فوق‌العاده قابل تصور است. استعدادهایی در این سال‌ها معرفی شده‌اند، اما توان ادامه را در آنها نمی‌بینیم. به هر حال هر شاعر مستعدی، نقطه شروع خوبی دارد. این نقطه شروع باید به نقطه اوج برسد و به اندازه‌ای ادامه بدهد که به شاعری شناخته‌شده و صاحب‌سبک تبدیل شود. با این همه نباید از سابقه لطف ازل نومید بود. بی‌گمان چهره‌‌هایی در آینده وضعیت شعر را درخشان‌تر از امروز خواهند کرد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شعر فارسی شعر شعر آیینی جشنواره شعر فجر جشنواره شعر انقلاب جشنواره شعر فجر جشنواره شعر فجر بخش شعر نو شعر بزرگسال مجموعه شعر کتاب ها بی رنگ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۰۷۱۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انتشارات شهید کاظمی با ۶۰ عنوان جدید به نمایشگاه کتاب می‌آید
به گزارش خبرنگار مهر، انتشارات شهید کاظمی با بیش از ۶۰ عنوان کتاب جدید در سی وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور پیدا می‌کند.
این انتشارات، از بین بیش از ۷۰۰ عنوان کتابی که تا به حال روانه بازار نشر کرده است، حدود ۵۰۰ عنوان کتاب را با خود به نمایشگاه می‌آورد که بیش از ۶۰ عنوان از آن، جزو آثار جدید به حساب می‌آیند.
کتاب «در فاصله دو بوسه» اثر غلامعلی حداد عادل، «اُم علاء» به قلم سمیه خردمند، «پلاسما» نوشته فاطمه شایان پویا، جلد ۶ تا ۹ مجموعه «تبار انحراف» اثر حجت الاسلام مهدی طائب، جلد دوم مجموعه «ماجرای علامه و انقلاب» نوشته رضا اکبری آهنگر و وحید خضاب، «دورت بگردم» اثر فائضه غفارحدادی، «گرای باقر» به قلم امیرحسین انبارداران، «تصویری دربند» به قلم مونس عبدی زاده و چند اثر دیگر، از جمله آثاری هستند که برای اولین بار در نمایشگاه کتاب از آنها رونمایی خواهد شد.
کد خبر 6089749
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند